Familja është baza e jetës, zhvillimit dhe formimit të aftësive, ideve të para të të rinjve për botën përreth tyre. Onshtë nga familja që varet jo vetëm niveli i jetesës, arsimimi dhe inteligjenca e fëmijës, por edhe ekzistenca e tij e mëtejshme.
Familja prek të gjitha sferat e jetës së fëmijës, falë saj një person rritet dhe bëhet ose një qytetar i prosperuar dhe i suksesshëm i vendit të tij, ose mbetet i pakënaqur me jetën e tij. Familja vendos në një person konceptin e vlerave shpirtërore, moralit, asaj që është më e rëndësishmja në jetë dhe për çfarë duhet të përpiqet. Sheshtë ajo që formon konceptin e bukurisë tek një person, i mëson atij dashuri dhe kujdes.
Ndikimi në familje
Në çdo kohë, ishte familja ajo që ishte një fortesë e fortë për një person, vendi ku ai mund ta ndjente veten, të mbrohej, të ndante gëzim me familjen e tij. Familja është një pjesë mjaft e mbyllur e shoqërisë, duke lindur, një fëmijë në vitet e para të jetës zakonisht nuk shkon përtej kufijve të kësaj bote. Dhe gjithçka që fëmija mëson në familje qëndron me të për pjesën tjetër të jetës së tij, sepse njohuritë dhe konceptet e qenësishme në trurin e tij deri në moshën 3 vjeç, për pjesën më të madhe, përcaktojnë thelbin e tij të ardhshëm. Pra, i përballur me dhunë dhe mizori, një fëmijë do ta perceptojë këtë sjellje të të rriturve si normale, mbase nuk do t’i shkonte ndërmend të ankohej për prindërit e tij, sepse ai nuk njeh ndonjë qëndrim tjetër. Duke u rritur, një fëmijë i tillë bëhet i fshehtë, shpesh motive të frikës dhe kujdesit të brendshëm janë të pranishme në sjelljen e tij. Por ai mund të rritet dhe të shndërrohet në një tiran vetë, i cili do të mundojë fëmijët dhe të dashurit e tij.
Nga ana tjetër, nëse një fëmijë sheh vetëm një qëndrim pozitiv, mbështetje, respekt nga të moshuarit në sjelljen e prindërve të tij, edukimin jo me forcë, por me një fjalë, një fëmijë i tillë do të sjellë një kuptim se si të trajtojë njerëzit e tjerë, me të dashurit e tij në moshën e rritur. Fëmija kopjon sjelljen dhe qëndrimet e të rriturve, në foshnjëri dhe moshë të re kjo ndodh nënndërgjegjeshëm, dhe tek fëmijët e moshuar tashmë ndjekin me vetëdije zakonet që ata u mësuan në familje. Prandaj, në nivelin e sjelljes, edukimi familjar ofron fillimet e marrëdhënies së fëmijës në të ardhmen me botën.
Zëvendësimi i familjes
Çfarë ndodh me një fëmijë kur nuk ka familje? Atëherë ky koncept nuk zhduket askund, thjesht të tjerët fillojnë të veprojnë si marrëdhënie familjare - midis edukatorëve dhe nxënësve të një shtëpie jetimore, midis anëtarëve të një familjeje kujdestare ose miqve të rrugës. Në çdo rast, një person po përpiqet të gjejë një zëvendësim për familjen, të ndiejë një marrëdhënie të ngushtë me të paktën dikë. Dhe atëherë ky person ose grup do të formojë personalitetin e fëmijës, do të ndikojë në njohuritë, edukimin, aftësinë e tij për të ndërtuar marrëdhënie me botën. Goesshtë e vetëkuptueshme që një marrëdhënie e tillë nuk mund të jetë kurrë e plotë: as edukatorët në një jetimore, as një familje e paplotë, e lëre më miqtë, nuk mund të zëvendësojnë vlerën dhe afërsinë e marrëdhënieve familjare me një person. Prandaj, në psikikën e fëmijëve të tillë, shkeljet zakonisht gjurmohen: fëmija bëhet më i tërhequr, kokëfortë, mizor, ose ndonjëherë ka një ide të çuditshme të moralit dhe etikës.
